Co do zasady roszczenia majątkowe, w tym również roszczenia z tytułu błędu medycznego, ulegają przedawnieniu. Skutkiem takiego przedawnienia jest możliwość uchylenia się dłużnika od zaspokojenia roszczenia.
W odniesieniu do roszczeń przeciwko podmiotom leczniczym o odszkodowanie, zadośćuczynienie czy rentę z tytułu błędu medycznego termin przedawnienia wynosi 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
Jak zatem widzisz, początek biegu przedawnienia jest uzależniony nie od chwili wyrządzenia szkody, ale od wiedzy poszkodowanego na temat szkody i osoby zobowiązanej do jej naprawienia, czyli np. od momentu dowiedzenia się, że zabieg leczniczy został wykonany niezgodnie z zasadami wiedzy medycznej. Występuje tu jednak pewne ograniczenie – termin przedawnienia nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę (tj. zabieg, zakażenie itp.).
Powyższe nie będzie miało zastosowania w każdym przypadku
Zgodnie z treścią art. 4421 § 3 Kodeksu cywilnego:
„W razie wyrządzenia szkody na osobie, przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.”
W powyższym przypadku ograniczenie 10-letnim terminem nie będzie miało zatem zastosowania.
Kodeks cywilny przewiduje też inne wyjątki.
Pierwszym z nich jest wydłużenie terminu przedawnienia w przypadku osób małoletnich. Dla przykładu można wskazać – dość często występujące – błędy medyczne, do których dochodzi przy porodach. Osobą poszkodowaną jest tu dziecko, które w wyniku porodu doznało uszkodzenia ciała bądź rozstroju zdrowia. Przedawnienie roszczeń takiej osoby małoletniej (czyli osoby, która nie ukończyła 18-go roku życia) o naprawienie szkody na osobie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat 2 od uzyskania przez nią pełnoletności. Termin przedawnienia został tu zatem znacznie wydłużony.
Kolejna sytuacja, w której wydłużono termin przedawnienia została przewidziana w art. 4421 § 2 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że termin przedawnienia jest dłuższy, gdy szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, czyli z przestępstwa.
W takim przypadku roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
O czym musisz pamiętać – uzyskanie wyroku skazującego nie jest warunkiem niezbędnym do przyjęcia dłuższego terminu przedawnienia. W wypadku bowiem, kiedy w postępowaniu karnym nie zapadł prawomocny wyrok skazujący, sąd samodzielnie ocenia, czy zachowanie sprawcy szkody stanowiło przestępstwo, jeżeli jest to potrzebne do oceny przedawnienia roszczenia.